از زمانی که فیسبوک در 28 اکتبر 2021 به Meta تغییر نام داد، مفهوم متاورس که الهام‌بخش نام جدیدش بود، موضوع داغ بحث‌ها شده است.
برخی استدلال می کنند متاورسی که مارک زاکربرگ در طول کنفرانس Connect 2021 توصیف کرده در حال حاضر وجود دارد.
این در حالیست که برخی دیگر آن را تکامل بعدی اینترنت می دانند که به عنوان Web 3.0 شناخته می شود.
این نتیجه گیری های متفاوت تا حدی به این دلیل است که متاورس برای افراد مختلف معنای متفاوتی دارد.
و همچنین به این دلیل که امروزه مرزهای بین دنیای مجازی و واقعیت غیرقابل تشخیص و محو شده است.
متاورس چیست و مفهوم آن از کجا آمده است؟
اصطلاح متاورس را می‌توان به نیل استفنسون و رمان سایبرپانک دیستوپیایی‌اش، Snow Crash، نسبت داد.
این رمان در سال 1992 منتشر شد.
این کتاب به همراه رمان “نورومنسر” اثر ویلیام گیبسون، که واقعیتی مجازی به نام ماتریس را توصیف می کند، به عنوان یکی از قوانین این ژانر در نظر گرفته می شود.
متاورس در رمان Snow Crash یک فضای واقعیت مجازی سه بعدی است که از طریق عینک های واقعیت افزوده قابل دسترسی ست. دقیقا مثل Oculus Quest و سایر هدست های واقعیت مجازی.
استفنسون می نویسد:
“در متاورس مانند هر مکانی در واقعیت، شکل گیری خیابان ها عامل اصلی شهرهای متاورسی هستند. توسعه دهندگان هم خیابان های مجازی خود را با الهام از خیابان اصلی میسازند. آنها می‌توانند ساختمان‌ها، پارک‌ها، تابلوها و همچنین چیزهایی بسازند که در واقعیت وجود ندارند، مانند نمایش‌های نوری شگفت انگیز در آسمان محله‌های خاصی که قوانین فضازمان در آن نادیده گرفته میشود، و مناطق جنگ آزاد که مردم می‌توانند به آنجا بروند و همدیگر را از پا در آورند.”
اگر دیدگاه استفنسون از متاورس آشنا به نظر می رسد، به این دلیل است که بازی های آنلاین چندنفره انبوه بسیاری از این ویژگی ها را دارا هستند.
به عنوان مثال، در بازی Second Life (منتشر شده در سال 2003)، کاربران می توانند آواتارهای واقعی خودشان را بسازند، با دیگر بازیکنان ملاقات کنند، آیتم های مجازی ایجاد کنند، دارایی مجازی داشته باشند و کالاها و خدمات را مبادله کنند.
تجربیاتی مجازی مانند بازی Second Life را می توان به عنوان پیش متاورس توصیف کرد. چرا پیش متاورس؟ زیرا این ها در انزوا وجود دارند و هر یک جزیره دیجیتالی مجزایی هستند که ساکنان و دارایی های مجازی آنها هرگز آن را ترک نمی کنند.
متاورسی که مارک زاکربرگ می‌خواهد ایجاد کند، یک تجربه مجازی بزرگ نیست، بلکه دقیقا نسخه بعدی اینترنت یا وب 3.0 است.
ما با انتشار متن در اینترنت شروع کردیم بعد از آن به عکس و سپس به ویدیو رسیده ایم. اما این پایان ماجرا نیست. زاکربرگ در نامه‌ای اخیر به کارمندانش می‌نویسد:
“پلتفرم بعدی حتی فراگیرتر خواهد بود. دیگر مثل سابق قرار نیست به صفحه لپ‌تاپ یا موبایل خیره شوید تا وارد اینترنت شوید، درآینده قسمت زیادی از تجربه ما درون اینترنت خواهد بود آن هم به صورت 3 بعدی و قابل لمس، چنین پدیده ای را متاورس می‌نامند و هر محصولی را که می‌سازیم تحت تاثیر قرار خواهد داد.”
آیا در حال حاضر متاورس وجود دارد؟
اگر قرار است متاورس به یک اینترنت قابل تجسم تبدیل شود، پس باید ویژگی های خاصی داشته باشد که آن را از تجربیات واقعیت مجازی مانند بازی Second Life جدا کند.
بیایید ویژگی های متاورس را برای وضوح بهتر فهرست کنیم:
- دنیای مجازی سه بعدی
- تعامل پذیر، حس حضور فردی، همزمانی همه در آن، تعداد نامحدود کاربر
- قابلیت رشد بی انداره، کاملا زنده و پویا
- تداوم و ماندگاری داده ها در آن
در عمل، متاورس زمانی وجود خواهد داشت که کاربر بتواند وارد یک مرکز خرید مجازی عظیم شود که هر تعداد از افراد می توانند آن را تجربه کنند، یک کالای دیجیتال منحصر به فرد را خریداری کند و سپس همان کالای دیجیتالی را چند هفته بعد در داخل آن بفروشد. یک دنیای مجازی کاملاً متفاوت از توییتر، eBay یا OpenSea.
دقیقا همانطوری که در فیلم Ready Player One اسپیلبرگ به تصویر کشیده شده و ممکن است بهترین نمونه تصویری باشد از اینکه متاورس از نظر مفهومی به چه صورتی خواهد بود.
البته برخی از کارشناسان معتقدند که واقعیت مجازی در مقایسه با سخت‌افزار AR (که در فیلم بر آن تاکید نشده است) استفاده کلی کمتری خواهد داشت.
چه چیزی به متاورس قدرت می دهد؟
متاورس توسط اشکال متنوعی از فناوری مانند زیرساخت های ابری، ابزارهای نرم افزاری، پلتفرم ها، برنامه های کاربردی، محتوای تولید شده توسط کاربر و مجموعه ای از سخت افزارها هدایت می شود. علاوه بر الزامات فنی، متاورس شامل تجربیات کاربری مختلفی میشود. اما نه محدود به سرگرمی و بازی، بلکه تجارت، تعاملات اجتماعی، آموزش و تحقیق را نیز شامل خواهد شد.
چه زمانی متاورس قابل استفاده میشود؟
سوال این است که چقدر طول می کشد تا از متاورس های کوچک مختلف به سمت متاورس بزرگ و اصلی حرکت کنیم؟
مارک زاکربرگ معتقد است که این اتفاق تا پایان دهه 2020 به وقوع می پیوندد، اما همچنین می تواند خیلی زودتر از این نیز اتفاق بیفتد زیرا عناصر اساسی در حال حاضر وجود دارند.
زیرساخت اینترنت امروزی اجازه می دهد تا تعداد زیادی از مردم در محیط های مجازی جمع شوند، مانند زمانی که بیش از 12.3 میلیون بازیکن برای یک کنسرت VR در Fortnite با حضور تراویس اسکات حاضر شدند. این زیرساخت فعلی بسیار تاثیرگذار است، اما احتمالاً برای حمایت از تصور کارشناسان صنعت متاورس، باید بیشتر تکامل یابد.
ما همچنین سخت افزاری برای ارائه محیط های مجازی واقعی و آواتارها به صورت سه بعدی داریم.به طور مثال Meta تولید کننده هدست های واقعیت مجازی، Oculus است.
همچنین شایعه شده است که اپل هدست‌های واقعیت افزوده و واقعیت مجازی خود را امسال عرضه خواهد کرد.
مایکروسافت، HTC، Pico، MagicLeap و سایر تولیدکنندگان به سرعت در حال پیشرفت هستند.
متاورس یک تجربه محاسباتی فراگیر خواهد بود که در آن کاربران می‌توانند از دستگاه‌های سنتی مانند رایانه‌ها و دستگاه‌های تلفن همراه استفاده کنند و در عین حال تجربه خود را با ابزارهای پوشیدنی همه جانبه AR و VR افزایش دهند.
در نهایت، همان فناوری‌های نوآورانه‌ای که از زمان پیدایش شبکه بیت‌کوین در ژانویه ۲۰۰۹، صنعت خدمات مالی را مختل کرده‌اند، می‌توانند برای فعال کردن تداوم داده‌ها در متاورس استفاده شوند.
NFTها یا توکن‌های غیرقابل تعویض، نمونه‌ای عالی از این است که چگونه می‌توان از فناوری بلاک چین برای تأیید مالکیت دارایی‌های دیجیتال استفاده کرد و در حال حاضر گونه‌ای از پلتفرم‌های واقعیت مجازی سه بعدی وجود دارند که از آنها بهره می‌برند.
NFT چیست و چرا با ارزش است؟!
مارک پتیت، معاون و مدیر کل Unreal Engine در EPIC Games، اخیراً در مصاحبه ای اظهار داشت که متاورس به «جهان های مجازی مشترکی که پایداری را در خود جای داده است» نیاز دارد.
این بدان معناست که برای یک تجربه ایده آل، کاربر باید بتواند با وسایل دیجیتالی خود از جهانی به جهان دیگر حرکت کند.
نمونه‌ای از آن ها NFT کفش های نایکی است که البته هنوز عرضه نشده و قرار است برای استفاده از آواتار در پلتفرم Meta’s Horizon در دسترس باشندد و همچنین در سایر دنیاهای مجازی مانند آنچه در Fortnite و Minecraft وجود دارد.
مثال دیگر، Decentraland، یک جهان کاملاً غیر متمرکز است که هیچ رهبری مرکزی ندارد. این جهان بر اساس بلاک چین اتریوم است و توسط یک سازمان مستقل غیرمتمرکز کنترل می شود. از طریق این سازماندهی و رای‌گیری، بازیکنان می‌توانند سیاست‌هایی را که تعیین‌کننده نحوه رفتار جهان است، کنترل کنند.
Decentraland همچنین دارای ارز غیرمتمرکز خود، MANA است که می تواند در صرافی های ارزهای دیجیتال با ارزهای دیگر مبادله شود.
در آینده، Decentraland می‌تواند یکی از جهان‌های غیرمتمرکزی باشد که بخشی از متاورس را تشکیل می‌دهد.
در حالی که هیچ کس مالک متاورس نیست اما قطعاً بازیگران مهم زیادی در این فضا وجود خواهند داشت. شرکت هایی مانند متا، مایکروسافت، یونیتی، اپیک گیمز، روبلکس، و دیگران می خواهند در میان آنها حضور داشته باشند. به همین دلیل است که آنها میلیاردها دلار برای تحقق رویای علمی تخیلی سرمایه گذاری می کنند.
بسیاری از شرکت‌های فناوری بزرگ شرط‌بندی می‌کنند که متاورس به اندازه اینترنت امروزی بزرگ و تاثیرگذار خواهد بود.
شما میتوانید به پلتفرم‌هایی مانند Decentraland، Horizon Workrooms، یا Roblox بپیوندد تا حداقل ایده‌ای از آینده احتمالی داشته باشد.