به عنوان یک یوتیوبر احتمال کمی وجود دارد که بخواهید، اخطاریه‌ای مبنی بر رعایت نکردن قوانین کپی رایت یوتیوب دریافت کنید. هر یوتیوبر قبل از اینکه شروع به انتشار محتوا در فضای مجازی کند، باید با قوانین کپی رایت و سایر قوانین اپلیکیشن آشنایی داشته باشد. یوتیوب از جمله برنامه‌هایی است که سخت‌گیری زیادی را درباره محتوا اعمال می‌کند. همین موضوع خود یکی از عوامل محبوبیت این اپلیکیشن میان کاربران بوده است. هدف از قانون کپی رایت حفاظت از تلاش و زمان مالک اثر است. در ادامه با ما همراه باشید تا قوانین کپی رایت یوتیوب، نحوه دریافت حق نسخه برداری و اخطاریه‌های کپی رایت یوتیوب را بیشتر بشناسیم.
کپی رایت یوتیوب چیست؟
کپی رایت حقی است که از سازندگان اثر یا محتوای اصلی محافظت می‌کند. این آثار در طیف گسترده‌ای از آهنگ‌ها و موسیقی تا تصاویر و آثار هنری را شامل می‌شود. مثلا اگر شما خالق یک موسیقی یا نوشته هستید، حق انتشار متعلق به شما خواهد بود. حق انتشار قابل خریداری است و لزوم کسب حق انتشار تا زمان زنده‌بودن فرد خالق ادامه خواهد داشت. دارنده حق کپی این اجازه را دارد که درباره محتوا یا اثر خود تصمیم بگیرد. همچنین این موضوع که محتوای او با چه شرایطی و چگونه منتشر گردد را انتخاب کند. هنگامی که فردی مطالبی که حق انتشارشان را ندارد منتشر می‌کند، از نظر قانونی تحت پیگرد قرار می‌گیرد. در این حالت مالک اصلی اثر می‌تواند از یوتیوبر شکایت کند و با این کار کانال او را مسدود یا حذف کند. پس بهتر است برای جلوگیری از رخداد این قبیل موارد پیش از انتشار اثری از حق نشر آن مطمئن شوید.
شناسه محتوا در قوانین یوتیوب
آنچه یوتیوب از آن برای اجرای قوانین یوتیوب در زمینه نسخه برداری استفاده می‌کند، شناسه محتوا یا Content ID است. الگوریتم پیشرفته این شناسه تمام ویدیوهای آپلودشده را اسکن کرده و به‌دنبال تطابق ویدیو با موسیقی و تصاویر ویدیوهای دیگر می‌گردد. در صورتیکه محتوای غیر مجاز شناسایی شد، هم به مالک کانال و هم به خالق اصلی اثر پیامی داده می‌شود. خالق 30 روز کاری فرصت خواهد داشت تا اقدام به شکایت کند. و مالک کانال 90 روز اخطاریه‌ای مبنی بر تخطی از قوانین کپی رایت یوتیوب را در صفحه‌اش خواهد داشت. در نتیجه قانون اول یوتیوب این است که سازندگان محتوا بایستی فقط ویدیوهایی را آپلود کنند که خودشان ساخته باشند و یا حق نسخه‌برداری اثر را داشته باشند.
حق کپی رایت یوتیوب برای موسیقی
اگر قصد دارید از موسیقی یا اشعار دارای حق کپی رایت یوتیوب استفاده کنید، باید از تمامی افرادی که در آن اثر حق کپی رایت دارند اجازه بگیرید. این کار سخت و زمانبر به نظر می‌رسد. در این حالت می‌توانید از آهنگ‌های جایگزین دارای مجوز استفاده کنید. شما می‌توانید منابع رایگانی که اجازه استفاده از آنها را در محتوای خود دارید از کتابخانه صوتی یوتیوب و یا سایت‌های ویرایشگر ویدیو مثل Promo.com استفاده کنید. اگر هم قصد دریافت مجوز دارید می‌توانید با مراجعه به سایت Audio Jungle ، اقدام به پرداخت مبلغ لازم و دریافت مجوز کپی رایت کنید.
توصیه می‌کنیم به هیچ عنوان بدون اجازه از موسیقی‌هایی که دارای حق مجوز کپی رایت یوتیوب هستند، استفاده نکنید. اگر هم درباره داشتن یا نداشتن حق کپی رایت اثر مطمئن نیستید، بهتر است دنبال منبع جایگزین باشید. همچنین توجه داشته باشید که شما به عنوان یک یوتیوبر اجازه استفاده از محتوای دارای حق کپی رایت یوتیوب، صرف‌نظر از طول آن را ندارید. یعنی حتی استفاده به مدت چند ثانیه از آن اثر هم ممنوع است. به طور کلی موسیقی در یوتیوب دارای قوانین بسیار سختگیرانه‌ای است که یک یوتیوبر باید به آنها توجه کند. برای دیده شدن محتوای خود و پیشرفت در یوتیوب بهتر است به این قوانین یوتیوب توجه داشته باشید.
حق کپی رایت یوتیوب برای ویدیو
اگر می‌خواهید از ویدیو، تصاویر یا آثار هنری دارای حق کپی رایت یوتیوب استفاده کنید، ابتدا باید از تمامی کسانی که دارنده حق نسخه‌برداری هر قطعه خاصی از محتوا باشند، مجوز دریافت کنید. سعی کنید از ویدیوهایی استفاده کنید که در سایت‌های مشهوری نظیر Promo.com مجوز استفاده می‌دهند. همچنین می‌توانید از طریق سایت Wikimedia Commons از محتواهایی که مجوز انتشار دارند، آگاه شوید. الگوریتم نسخه برداری یوتیوب به اندازه‌ای هوشمند است که حتی آهنگ بک گراند فیلم یا تصاویر کوچک از ویدیو را هم شناسایی می‌کند.
پس از خلق محتوا سیستم کانتنت آیدی شناسه‌ای را به خالق می‌دهد و در شناسه داده‌ها ذخیره می‌شود. در صورتی که محتوای مشابه اثر خالق شناسایی شد، عنوان ناقض قوانین یوتیوب، Flag یا علامت‌گذاری می‌شود. بعد از Flag صاحب اصلی اثر می‌تواند آن ویدیو را مسدود نماید یا بازدیدهای ویدیوی کپی‌شده را بررسی کند. همچنین خالق اصلی می‌تواند تبلیغاتی را به ویدیوی کپی‌شده اضافه کند و درآمد آن را به صورت خودکار از آن خود کند. پس می‌بینیم که قوانین کپی رایت یوتیوب تا چه حد جدی و محکم عمل می‌کنند.
حق کپی رایت محتوای گیمینگ در یوتیوب
امروزه کانال‌های گیمینگ در یوتیوب بشدت رو به افزایش هستند. به طوری که میلیون‌ها کانال مخصوص گیم با میلیون‌ها دنبال‌کننده در این پلتفرم جهانی وجود دارند. یوتیوبرها معمولا با به اشتراک گذاشتن بازی به صورت ریویو، ری اکشن و استریم اقدام به خلق محتوا می‌کنند. جالب است بدانید نمایش گیم در یوتیوب نیز شامل قوانین کپی رایت یوتیوب می‌شود. در نتیجه قبل از اینکه اقدام به انتشار گیم‌پلی از کانال یوتیوب خود کنید، بهتر است ابتدا صفحه Policy بازی مورد نظر را مطالعه کنید. معمولا شرکت‌های گیمینگ از این گونه محتواها شکایتی نمی‌کنند. زیرا یوتیوبرها با تولید محتوای گیم به دیده شدن آن بازی کمک می‌کنند.
موسیقی گیم در یوتیوب
بحث موزیک داخلی گیم از خود گیم یا موزیک‌های دیگر متفاوت است. معمولا موزیسین‌ها حق انتشار موسیقی را فقط در آن بازی داده‌اند. همین موضوع ممکن است شما را درگیر اخطاریه کپی رایت کند. بهتر است برای جلوگیری از این اتفاق یا موسیقی گیم را از ویدیوی گیم حذف کنید و یا آهنگ‌های مجاز را جایگزین نمایید. از قابلیت‌های جذاب یوتیوب این است که اگر موسیقی داخل بازی استرایک داشته باشد، سازنده محتوا می‌تواند فقط موسیقی را از بازی حذف کند. با این کار باقی صداهای بازی باقی می‌ماند و از جذابیت بازی هم کاسته نمی‌شود.
حق کپی رایت تحت عنوان حق استفاده منصفانه یا Fair Use
قوانین یوتیوب، راه‌هایی برای استفاده از محتواهای مختلف با عنوان حق استفاده منصفانه قراره داده‌اند. گاها سازندگان محتوا تصمیم به استفاده از یک اثر در محتوا با عنوان استفاده منصفانه می‌گیرند. این در حالتی ممکن است که شما از محتوا برای اهداف پژوهشی، گزارش خبری یا اهداف آموزشی استفاده کنید. مسئولیت تشخیص حق استفاده منصفانه برعهده فرد سازنده محتوا است و در صورتی که خلاف آن ثابت شود، پیگرد قانونی خواهد داشت. در این مورد کشورهای مختلف قوانین متفاوتی دارند. بهتر است بدانید اگر محتوایی که منتشر کرده باشید، مشمول قانون استفاده منصفانه باشد اما این کپی از منبع اصلی صورت نگرفته باشد، شما قوانین یوتیوب را نقض کرده‌اید. به یاد داشته باشید از محتوایی که مشمول قوانین منصفانه هستند از طریق کپی از منبع اصلی استفاده کنید تا مشکلی برایتان پیش نیاید.
تفاوت کپی رایت یوتیوب در استرایک و کپی رایت کلیم
با وجود اینکه معمولا یوتیوب از طریق شناسه آیدی اقدام به شناسایی افراد نقض‌کننده قوانین کپی رایت یوتیوب می‌کند، اما گاها کپی رایت استرایک هم تشخیص داده می‌شود. کپی رایت کلیم توسط کانتنت آیدی شناسایی می‌شود، ولی کپی رایت استرایک توسط خالق اصلی اثر شناسایی می‌شود. در واقع کپی رایت استراک بسیار جدی‌تر است و در صورتی که حق با خالق اثر باشد، کانال ممکن است برای همیشه حذف و مسدود شود.
بوت‌کمپ جامع کسب درآمد دلاری از یوتیوب
در این دوره قرار است گام‌به‌گام شما را همراهی کنیم تا بتوانید به یک یوتیوبر محبوب و حرفه‌ای تبدیل شوید، برای یوتیوب ویدئو بسازید و از آن کسب درآمد کنید. این دوره حاصل ۳ سال تجربه فعالیت ۳ شرکت معتبر بین‌المللی در یوتیوب است.
استفاده مجاز در یوتیوب
اکثر یوتیوبرها توانایی تولید و فیلمبرداری محتوای اصلی را ندارند. این افراد می‌توانند با مراجعه به سایت‌هایی مثل Promo.com و سرمایه‌گذاری روی این سایت، مجوز استفاده از محتواهای متنوع را کسب کنند. این سایت حدود 110 میلیون تصویر، موسیقی و ویدیو با مجوز مادام‌العمر ارائه می‌دهد که یوتیوبرها اجازه استفاده از آنها را دارند. همچنین کتابخانه صوتی یوتیوب بیشتر از یک و نیم میلیون آهنگ تاییدشده را ارائه می‌دهد که افراد بدون هیچ نگرانی می‌توانند از آثار ارائه‌شده استفاده کنند.
استفاده از Creative Commons در یوتیوب
موسیقی‌هایی با عنوان Creative Commons به افراد این اجازه را می‌دهد تا از موسیقی‌های دارای حق کپی رایت یوتیوب استفاده کنند. البته این کپی تنها زمانی مجاز است که یوتیوبر محتوا را به خالق اثر نسبت دهد. به عبارتی کپی رایت این آثار تنها با ذکر نام خالق اصلی مجاز است و در غیر این صورت مشمول قوانین نقض کپی رایت یوتیوب خواهید بود.
استفاده از Wikimedia Commons در یوتیوب
ویکی‌مدیا مجموعه‌ای از آثار دارای مجوز حق کپی رایت است که به افراد اجازه استفاده از تصاویر، فایل‌های صوتی و صداها را می‌دهد. یوتیوبر اجازه استفاده از این آثار را تنها در صورتی دارد که به خالق اصلی محتوا اشاره کند. در غیر این صورت با شکایت صاحب اثر اخطاریه نقض قوانین کپی رایت به یوتیوبر داده می‌شود.
آثار تحت دامنه عمومی در کپی رایت یوتیوب
محتواهایی که تحت دامنه عمومی قرار می‌گیرند این مفهوم را می‌رسانند که استفاده از آنها برای عموم مردم آزاد است. مثلا موسیقی‌هایی که تاریخ انتشار آنها قبل از 1 ژانویه 1926 باشد به صورت خودکار در این دامنه قرار می‌گیرند.
اخطار نقض حق کپی رایت یوتیوب چیست؟
این اخطاریه زمانی اتفاق می‌افتد که مالک درخواست حذف ویدیو را بر اساس اخطار DMCA داشته باشد. این اخطار مخفف قانون حق کپی رایت هزاره دیجیتال است. در چنین موقعیتی مالک فهرستی از محتواهایی که ادعای حق نقض دارد بصورت دستی ارسال می‌کند. در نتیجه‌ی این شکایت ویدیو بصورت موقت از صفحه یوتیوبر پاک می‌شود تا تحت بررسی قرار گیرد. این اخطاریه بمدت 90 روز روی صفحه یوتیوب مالک کانال قرار می‌گیرد و می‌تواند تاثیر منفی روی جایگاه یوتیوبر داشته باشد.
اگر اخطار نقض قوانین کپی رایت را دریافت کردید چه باید کنید؟
معمولا پس از این اخطار 30 روز به خالق اثر فرصت داده می‌شود تا مراتب پیگیری را انجام دهد. اگر خالق ظرف مدت 30 روز پاسخ ندهد، ادعای مالکیت ویدیو خود به خود منقضی می‌شود. در این صورت نیاز به انجام کاری ندارید. اما با وجود منقضی شدن زمان پیگیری اخطاریه نقض کپی رایت 90 روز در کانال فرد خاطی باقی می‌ماند. اگر مالک ادعای مالکیت اثر را دنبال کند ممکن است کانال شما مسدود یا حذف شود. راه حل ساده پس از دریافت این قبیل اخطاریه‌ها این است که محتوا را حذف کنید و یا ثابت کنید که حق کپی رایت از محتوا را دارید. بهتر است اخطاریه‌های یوتیوب را جدی بگیرید تا از کانالتان محافظت کنید.
در برابر دریافت اخطاریه سه راهکار وجود دارد که یوتیوبر می‌تواند اتخاذ کند.
- اگر فکر می‌کنید این ادعا صحیح نیست و شما قوانین کپی رایت یوتیوب را رعایت کرده‌اید باید با فردی که شکایت کرده است تماس بگیرید. باید طی این تماس فرد شاکی را قانع کنید تا ادعای نقض قوانین کپی رایت را بازپس گیرد.
- منتظر بمانید تا اخطاریه منقضی شود: اخطارهای نقض کپی رایت پس از 90 روز حذف می‌شوند. در صورتی که این اتفاق برای اولین بار است که در کانال فرد رخ می‌دهد، یوتیوب از فرد می‌خواهد که با پرکردن فرم‌ها و خواندن مطالبی درباره قوانین کپی رایت یوتیوب YouTube’s Copyright School را تکمیل کند.
- ارسال دفاعیه در برابر اخطاریه: اگر ادعا دارید ویدیوی شما به اشتباه گزارش و یا حذف شده است می‌توانید دفاعیه‌ای را در مقابل اخطاریه ارسال کنید. فقط در صورتی این مراحل را طی کنید که از رعایت قوانین نسخه‌برداری در محتوای خود مطمئن هستید.
بهتر است قوانین کپی رایت را جدی بگیرید. اگر یک کانال قبل از منقضی شدن دو اخطار پیاپی در بازه 90 روزه اخطار سوم را هم دریافت کند، کانال یوتیوب سازنده مسدود می‌شود. این ممنوعیت مادام‌العمر خواهد بود و سازنده دیگر نمی‌تواند فعالیتی روی یوتیوب داشته باشد. حتی فرد خاطی از ساختن کانال‌های دیگر یوتیوب هم ممنوع خواهد شد.
جمع بندی:
در نهایت گفتنی است امروزه قوانین بسیاری برای جلوگیری از کپی رایت در یوتیوب وجود دارند. اگر قصد دارید کانال جدیدی را در یوتیوب راه‌اندازی کنید و شروع به فعالیت کنید توصیه می‌کنیم پیش از هرکاری قوانین یوتیوب را مرور کنید تا مشکلی در این راه برایتان پیش نیاید. پیشنهاد می‌کنیم با توجه به قوانین سختگیرانه یوتیوب برای جلوگیری از ایجاد هرگونه مشکلی، محتوای مخصوص خودتان را طراحی و تولید کنید.