خرید و فروش آنلاین بیش از ۴۰ سالی می‌شود که آغاز شده است. می‌توان گفت که تاریخچه خرید و فروش اینترنتی با تاریخچه اینترنت در هم تنیده شده است. امکان خرید اینترنتی درست همزمان با عمومی شدن اینترنت در سال ۱۹۹۱ فراهم شد. آمازون یکی از اولین سایت‌های تجارت الکترونیک در ایالات متحده بود که محصولات خود را به صورت آنلاین عرضه کرد و از آن زمان هزاران کسب‌و‌کار به دنبال کسب درآمد از فروش آنلاین هستند.
راحتی، امنیت و کاربرپسند بودن خرید و فروش اینترنتی، روز به روز بهتر و بهتر می‌شود. در ادامه مطلب می‌خواهیم در مورد مراحل و عوامل کلیدی خرید و فروش اینترنتی صحبت کنیم.
خرید و فروش آنلاین چیست؟
تجارت الکترونیک یعنی خرید و فروش محصولات یا خدمات در بستر اینترنت و به صورت آنلاین. خرید و فروش اینترنتی می‌تواند اشکال مختلفی داشته باشد. برای درک بهتر مفهوم خرید آنلاین، در ادامه مطلب با ما همراه باشید.
چه زمانی خرید آنلاین اختراع شد؟
خرید آنلاین در سال ۱۹۷۹ توسط کارآفرین معروف مایکل آلدریچ در انگلستان ابداع شد.
در سال ۱۹۹۲ یک کتاب فروشی آنلاین توانست جزو اولین فروشگاه‌های آنلاین موفق باشد که توسط Charles M. Stack راه‌اندازی شد.
اولین معامله آنلاین در چه تاریخی انجام شد؟
مجله نیویورک تایمز در ۱۲ آگوست ۱۹۹۴، خبر در دسترس بودن اینترنت را منتشر کرد. مجله تایمز نوشت: «تیم کارآفرینان جوان فضای مجازی، اولین معامله خرده فروشی در اینترنت را جشن گرفتند».
خط زمانی خرید و فروش اینترنتی
۱۹۶۰ – ۱۹۸۲: اختراع و روزهای اولیه
توسعه تبادل الکترونیکی داده‌ها (EDI) در ۱۹۶۰ راه را برای خرید و فروش اینترنتی هموار کرد. EDI با فراهم آوردن بستری برای انتقال دیجیتالی داده‌ها از یک کامپیوتر به کامپیوتری دیگر، جایگزین روش‌های سنتی مانند فکس شد. به عبارتی دیگر EDI امکان انتقال داده‌ها بدون دخالت انسان را فراهم کرد.
از طرفی دیگر هم مایکل آلدریچ اختراع خود را «teleshopping» (خرید و فروش از راه دور) نامید که می‌تواند به عنوان پیشرو برای خرید آنلاین در نظر گرفته شود.
۱۹۸۲ – ۱۹۹۰: بسترهای اولیه خرید و فروش اینترنتی
از ابتدای کار مشخص بود که این پیشرفت‌های اولیه، خرید آنلاین B2B را بیش از پیش موفق می‌سازد.
در سال ۱۹۸۲ فرانسه Minitel را راه‌اندازی کرد؛ یک سرویس آنلاین که از دستگاه Videotex استفاده می‌کرد و از طریق خطوط تلفن قابل دسترسی بود.
در سال ۱۹۹۷، بیش از ۷ میلیون خانه به پایانه‌های Minitel مجهز شده بودند. سیستم Minitel تا ۳ سال بعد و پیش از موفقیت اینترنت، طرفداران بسیاری داشت.
اوایل دهه ۹۰: ورود شبکه جهانی وب
در سال ۱۹۹۰ تیم برنرز لی و روبرت کایلیو کار روی یک پروژه به نام «شبکه جهانی وب» را مطرح کردند.
در همان سال، برنرز لی اولین وب سرور را ایجاد کرد. مدتی بعد، در ۶ اوت ۱۹۹۱ «شبکه جهانی وب» را به عنوان یک سرویس عمومی در دسترس همگان قرار داد. همین روند برنرز لی را وادار به توسعه URL ، HTML و HTTP کرد.
در سال ۱۹۹۱، بنیاد ملی علوم (NSF) محدودیت‌های استفاده تجاری از اینترنت را لغو کرد و باعث رشد تصاعدی خرید آنلاین شد. در سپتامبر ۱۹۹۵، NSF شروع به دریافت هزینه برای ثبت نام دامنه کرد. در سال ۱۹۹۳، تعداد نام دامنه ثبت شده به ۲ میلیون عدد رسید.
از همان ابتدای کار، اعتماد به خرید آنلاین بسیار دشوار بود. با این حال، توسعه یک لایه پروتکل امنیتی (SSL)، بستری امن برای انتقال داده‌ها از طریق اینترنت فراهم کرد. با مرور زمان، مرورگرهای وب توانستند معتبر بودن یا نبودن سایت را بر اساس پروتکل SSL تشخیص دهند. در حال حاضر، پروتکل رمزگذاری SSL بخش مهمی از امنیت وب است.
اواسط دهه ۹۰ تا زمان حال: بازارها، پرداخت‌ها و رشد خرید و فروش آنلاین
بازارهای اصلی ظهور می‌کنند: پلتفرم‌های آمازون، eBay و تجارت الکترونیک
در اواسط دهه ۹۰، استفاده تجاری از اینترنت پیشرفت قابل توجهی داشت. یکی از اولین سایت‌های خرید و فروش آنلاین، آمازون بود که در سال ۱۹۹۵ به عنوان یک کتابفروشی آنلاین شروع به کار کرد و بعدها به بزرگترین خرده فروش آنلاین در جهان تبدیل شد.
از دیگر سایت‌های موفق در بازار فروش اینترنتی می‌توان به eBay اشاره کرد که در سال ۱۹۹۵ افتتاح شد.
تکامل امنیت پرداخت آنلاین
با بیشتر شدن فروشگاه‌های آنلاین، نیاز به ارتباطات امن بیش از پیش آشکار شد. در سال ۲۰۰۴، شورای استانداردهای امنیتی (PCI) برای اطمینان از مطابقت مشاغل با الزامات مختلف امنیتی تشکیل شد. این سازمان به منظور اجرای استانداردهای امنیتی برای حفاظت از اطلاعات حساب مشتریان ایجاد شده است.
ظهور تجارت بر بستر موبایل (Mobile Commerce)
تجارت موبایلی برای اولین بار در سال ۱۹۹۷ متولد شد؛ زمانی که برای اولین بار دو دستگاه سیار راه اندازی ماشین‌های فروش کوکاکولا در فنلاند نصب شدند. تجارت موبایلی در دو دهه بعدی با سرعت بیشتری رشد کرد، زیرا کاربران بیشتری با استفاده از تلفن همراه خود به خرید و فروش اینترنتی پراختند و وب‌سایت‌ها برای ارائه تجربیات بهتر کاربران توسعه یافتند.
امروزه، خریداران و فروشندگان برای خرید، فروش و تحقیق در مورد محصول مورد نظر خود به تلفن همراه روی می‌آورند.
آینده تجارت الکرونیک
رقابت (و رونق) در اقتصاد بازار
اگرچه مارکت پلیس‌های پرطرفداری مانند eBay، استاندارد تجربه مشتری و نوآوری در خرید و فروش اینترنتی را تعیین کرده‌اند، اما کارهای زیادی هستند که کسب‌وکارهای مستقل می‌توانند انجام دهند؛ از جمله ایجاد یک تجربه تجاری به یاد ماندنی و به دست آوردن مشتریان وفادار.
ترجیحات خریدار باعث رشد سریع می‌شود
خریداران چه می‌خواهند؟ این دقیقا همان چیزی است که همه کسب‌وکارها به دنبال آن هستند. برای موفقیت در عصر خرید و فروش اینترنتی، فروشندگان باید حواسشان به نظرات خریداران باشد و بدانند آنها به چه چیزهایی نیاز دارند تا بتوانند پاسخگوی نیازهای مشتریان خود باشند. سایتی با طراحی قدیمی و محصولات و قیمت‌های به‌روز نشده می‌تواند باعث کاهش چشمگیر فروش شما شود.
سخن پایانی
با این اوصاف، آینده خرید و فروش آنلاین چه می‌شود؟ تنها می‌توان گفت که روز به روز تغییرات بیشتری در این حوزه اتفاق می‌افتد. فروشگاه آنلاین شما باید انعطاف پذیر و سازگار باشد تا بتوانید آن را با این تغییرات وفق دهید و به موفقیت روزافزون دست یابید.