عوامل شکست استارت آپ ها و شرکت های نوپا

به طور ذاتی استارت آپ ها و شرکت های نوپا نسبت به سایر شرکت ها، در معرض ریسک بیشتری هستند. تغییرات و شوک های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی در سطح کلان و همچنین سیاست های داخلی، برنامه ریزی و تامین مالی در سطح خرد، شرکت های نوپا را بیش از دیگران تحت تاثیر خود قرار می دهند. طبق آمار بین المللی 70% شرکت های نوپا، 20 ماه بعد از تشکیل و تامین مالی، شکست می خورند. چنین آمار و ارقامی، اهمیت موضوع را خاطرنشان می کند. اگر کارآفرین در مورد عوامل شکست استارت آپ ها، بداند؛ می تواند با رعایت اصول درست، از رخداد آنها پیشگیری نماید. در این مقاله به بررسی برخی از مهم ترین عوامل شکست استارت آپ ها می پردازیم.

استارت آپ و چالش های پیش رو

استارت آپ به شرکتی گفته می شود که به تازگی مسیر خود را با سرمایه مالی یک یا چند کارآفرین و با هدف، عرضه یک محصول (کالا/خدمت) آغاز کرده است. استارت آپ ها و شرکت های نوپا با مسائل و چالش های زیادی روبرو هستند، در حالی که هنوز درآمد چندانی ندارند. در برخی محصولات، کارآفرینان برای چند سال، به کار و تلاش و سرمایه گذاری مالی و زمانی خود ادامه داده و انتظار درآمدزایی ندارند.

بنابراین کارآفرین باید تا زمانی که به درآمد کافی رسیده و بازگشت سرمایه را تجربه کند، در برابر عوامل مختلف مقاومت کرده و کسب و کار خود را حفظ کند. طبق آمار 70% شرکت های نوپا طی 20 ماه بعد از تاسیس، شکست می خورند. در ایالات متحده آمریکا، 20% کسب و کارهای نوپا در سال اول، 50% در 5 سال اول و 70% در 10 سال اول بعد از تشکیل، شکست خورده و حذف می شوند.

شرکت های نوپا همچون نهالی نازک، در برابر عوامل مختلف محیطی و داخلی، شکننده و آسیب پذیر بوده و نیاز به مراقبت های ویژه دارند. نهال نورس با تلاش بی وقفه و مداوم باغبان، می تواند به درختی تنومند تبدیل شده و با سایه و میوه خود، از باغبان سپاسگزاری کند. دانش باغبان و شناخت عوامل مختلفی که ممکن است به طرق مختلف به این نهال آسیب برساند، بسیار اهمیت دارد. برای کارآفرینی که شرکت خود را به تازگی تاسیس کرده یا قصد تاسیس آن را دارد، چنین دانشی بسیار حیاتی خواهد بود. شناخت عوامل شکست استارت آپ ها از مهم ترین اطلاعاتی است که باید کسب کرده و برای جلوگیری از آنها اقدامات لازم را انجام دهد.

مراقبت مداوم از شرکت های استارت آپ

عواملی همچون کمبود نقدینگی، محصول نامناسب، ضعف عملکردی تیم، ضعف مدل کسب و کار و چالش های رقابتی و قانونی از جمله مهم ترین دلایل شکست استارت آپ ها هستند. ذکر این چالش ها در کلام ساده به نظر می رسد، اما تلاش برای پیشگیری و اقدامات درست برای رفع آنها، نیاز به تخصص، تعهد و تلاش مداوم دارد. در ادامه برخی از این عوامل را ذکر کرده و توضیحاتی در مورد آنها ارائه می گردد.

عدم نیاز بازار به محصول ارائه شده توسط استارت آپ ها

اولین و مهم ترین دلیل شکست استارت آپ ها این است که تقاضا برای محصول ارائه شده وجود ندارد. یک محصول ممکن است بسیار زیبا، جذاب و کارآمد باشد، اما تا زمانی که تقاضایی برای آن در بازار وجود نداشته باشد، بی فایده و ضررآفرین خواهد بود. به شکل زیر دقت کنید؛ در این شکل به طور خلاصه روش درست و نادرست انتخاب محصول برای شرکت های نوپا، ذکر شده است.

عدم توجه به فرآیند درست انتخاب محصول برای شرکت های نوپا موجب عرضه محصولی می شود که هیچ تقاضایی برای آن وجود ندارد. حالت بدتر این است که مشابه محصول ارائه شده، به وفور در بازار موجود بوده و هیچ نیازی به محصول جدید کارآفرین نباشد.

بحران نقدینگی و مسائل مالی در استارت آپ ها

پول مانند خون در رگ های شرکت ها و کسب و کارهای مختلف، به ویژه استارت آپ ها است. پول و سرمایه، منبع کلیدی برای ادامه حیات شرکت و رشد و توسعه آن است. اگر یک شرکت نوپا به اندازه کافی پول نداشته باشد، به زودی با مسائل بسیار جدی مواجه خواهد شد. بنابراین کمبود نقدینگی و سرمایه، از مهم ترین عوامل شکست استارت آپ ها محسوب می شود. عدم توانایی در تامین سرمایه مورد نیاز، عدم تخصیص مناسب سرمایه، مدیریت نامناسب هزینه ها و کمبود درآمد از جمله مسائلی است که موجب کمبود نقدینگی و ایجاد بحران برای شرکت می شود.

برای پیشگیری از این مسائل، کنترل کامل و دقیق بر روی ورودی ها و خروجی های مالی خود داشته باشید. مدیریت هزینه یکی از اصول مهم در این رابطه است. دوم اینکه برنامه ای دقیق برای تامین مالی آینده شرکت خود تهیه کنید. سوم نحوه کسب درآمد را در مدل کسب و کار خود با دقت طراحی و بررسی کنید. مدل درآمدی برای بحث هزینه ها و درآمدها باید کاملا شفاف، اصولی و واقع بینانه باشد.

چالش های رقابتی در شرکت های نوپا

همیشه دقت داشته باشید که شرکت شما تنها یکی از شرکت هایی است که این محصول را عرضه می کند. شاید در ابتدای کار این نکته مورد غفلت واقع شده و بنابراین اقدامات لازم برای رویارویی با آن مدنظر قرار نگیرد. باید توجه داشته باشید که چالش های رقابتی از عوامل شکست استارت آپ ها است.

این چالش ها به صورت های مختلف ظاهر می شوند. ممکن است شرکت دیگری محصول شما را با کیفیت یا مزیت های بیشتری ارائه کند و یا یکی از شرکت های قدیمی و صاحب برند، در حوزه فعالیت شما، با محصولی جدید ورود نماید. در ایران یکی از چالش های رقابتی برای تمام شرکت ها به ویژه شرکت های نوپا، کالاهای وارداتی مشابه است.

برای پیشگیری از این چالش ها و برنامه ریزی درست برای رویارویی با آنها، همیشه فعالیت های شرکت های رقیب و محصولات مشابه محصول خود را رصد کنید. در این صورت می توانید اقدام تعدیلی مناسب انجام داده و سهم بازار خود را حفظ و ارتقا بخشید. علاوه بر رصد فعالیت رقبا، لازم است خلاقیت بیشتری برای بهبود محصول خود به خرج دهید. گاهی فقط یک تغییر کوچک، یک مزیت بیشتر، می تواند توان شما را برای رقابت افزایش دهد.

ضعف در مدل کسب و کار استارت آپ ها

مدل کسب و کار نشان می دهد که شرکت قرار است چه فعالیت هایی انجام دهد و چگونه کسب درآمد کند. مدل کسب و کار مانند ستون فقرات کالبد شرکت محسوب شده و باید به قدر کافی قوی، محکم و با ثبات باشد، در غیر این صورت نمی تواند باعث موفقیت و رشد شرکت گردد. یکی از دلایل fail شدن استارت آپ ها، عدم توجه کافی به مدل کسب و کار است. این مدل باید طوری طراحی شود که درآمد کافی برای پوشش تمام هزینه ها (هزینه های عادی و غیر مترقبه/ هزینه های کوتاه مدت و بلندمدت) و همچنین کسب سود برای بقا و رشد شرکت فراهم نماید. این پلن باید مناسب شرکت و محصول بوده و اهداف آتی شرکت را در بطن خود داشته باشد.

ضعف عملکرد تیم

میزان موفقیت یک شرکت استارت آپی را می توان با توجه به ویژگی های تیم آن، پیش بینی کرد. مهارت، تعهد و تجربه اعضای تیم ضامن اجرای درست مدل کسب و کار، بقا و رشد شرکت است. کمبود مهارت، تخصص و تجربه مورد نیاز برای انجام درست و به موقع وظایف، از جمله مهم ترین عوامل شکست استارت آپ ها است. البته لازم است به این نکته توجه داشته باشید که بسیاری از آموزش ها از طریق آزمون و تجربه امکان پذیر است، بنابراین صبوری، تعهد و آموزش پذیری اعضای تیم، بسیار حیاتی و تاثیرگذار است. مدیریت نادرست منابع انسانی، عدم اعتماد و روابط غیرانسانی و غیراخلاقی بین اعضای تیم، از دیگر مشکلاتی است که موجب شکست شرکت های نوپا می گردد.

مشکلات داخلی و درون تیمی یکی از مهم ترین عوامل شکست استارت آپ ها است. اگر اعضا نتوانند در کنار هم و با هم کار کنند، دیگر هوش، تخصص و تجربه آنها هیچ فایده ای برای شرکت نخواهد داشت. اعضای تیم مانند ستون های خیمه، با اتحاد، همدلی و همکاری بین خود، خیمه شرکت را استوار نگه می دارند. عدم همکاری بین اعضا تاثیرات منفی زیادی برای شرکت داشته و بهره وری را کاهش می دهد. همچنین پیشبرد اهداف را به تاخیر انداخته و یا موجب شکست و انحلال شرکت می گردد.

چالش های قانونی

قوانین و سیاست های کشور، در بقا و رشد شرکت ها به ویژه شرکت های نوپا بسیار ضرورت دارد. اگرچه این عوامل، جزو عوامل بیرونی محسوب می شود، اما آگاهی اعضای تیم و کارآفرینان نسبت به آنها و آمادگی مواجهه با تغییرات مربوطه اهمیت زیادی دارد. قوانین ثبت شرکت، مالیات، صادرات و واردات، قوانین حمایتی از شرکت ها و سایر قوانین، باید به درستی توسط اعضا درک و اجرا شود؛ در غیر این صورت مشکلاتی بروز خواهد کرد که ممکن است به شکست کسب و کار نوپا منجر گردد.

قیمت گذاری محصول در شرکت های استارت آپ

برای تمام شرکت ها به ویژه شرکت های نوپا قیمت گذاری درست محصول بسیار اهمیت دارد. مشتریان همیشه به دنبال محصولی با کیفیت و قیمت مناسب هستند. با پیشرفت تکنولوژی و دسترسی عموم جامعه به اینترنت، فضای مجازی و فروشگاه های متنوع در سایت ها و شبکه های اجتماعی مختلف، موجب شده افراد بتوانند در زمان بسیار اندک، محصولات مشابه بازار را مقایسه کنند.

عدم قیمت گذاری صحیح یکی از عوامل شکست استارت آپ ها است، از این رو باید بسیار هوشمندانه عمل کنید. شناخت جامعه هدف، قدرت خرید و اولویت های او، بسیار اهمیت دارد. در برخی اوقات ارزانترین محصول، از نظر مشتری بهترین محصول محسوب شده و در برخی مواقع گران ترین محصول مورد پسند واقع می شود. از طرف دیگر محصول بیش از حد گران، باعث از دست دادن قسمت مهمی از بازار شده و قیمت بیش از حد ارزان، برای پوشش هزینه ها و کسب سود کافی نخواهد بود.

عرضه محصول در زمان نامناسب

10 درصد شرکت های نوپا به دلیل عرضه محصول در زمان نامناسب، شکست خورده اند. عرضه زودهنگام یا دیرهنگام محصول، موجب هدر رفتن هزینه و زمان و تلاش اعضای تیم می گردد. بنابراین در مدل کسب و کار باید با ظرافت و دقت در این زمینه برنامه ریزی و تصمیم گیری شود.

داشتن یک مربی برای تصمیم گیری های تجاری بسیار اهمیت دارد. اگر ایده‌های خوبی در سر دارید این دوره به شما یاد می‌دهد تا ایده‌های خود را عملی کرده و یک کارآفرین موفق شوید.

ثبت نام

کلام آخر

هیچ کس ادعا نمی کند راه اندازی یک کسب و کار آسان است. اما اگر می خواهید صاحب کسب و کار خود شده و آمادگی و روحیه لازم برای کارآفرینی و عبور از چالش ها دارید، با رعایت اصول حرکت خود را آغاز نمایید. مدل کسب و کار، محصول و نحوه عرضه، روش رویارویی با چالش های مختلف را باید با دقت و ظرافت بررسی کنید. در انتخاب اعضای تیم، علاوه بر تخصص و تجربه، روحیه همکاری و تعاون آنها را بسنجید. با آگاهی کامل و رعایت درست قوانین پیش روید. از اشتباهات خود درس گرفته و ناامید نشوید. در پایان به خود یادآور شوید تمام شرکت های موفق و بزرگ روزی چون شما در ابتدای راه بوده اند، چالش های امروز شما را پشت سر گذاشته اند و با تلاش و پایداری و هوشمندی به موفقیت های بزرگ دست یافته اند.